Waarom blijf ik verlangens naar middelen ervaren, zelfs als ik niet meer gebruik?
Hunkering naar middelen kan voortduren tot lang nadat je bent gestopt met gebruiken, wat ontmoedigend kan zijn voor degenen die herstellen. Geef jezelf de kracht van de kennis van waarom dit gebeurt en wat je er tegen kunt doen wanneer het gebeurt.
Sharelines
Een van de grootste worstelingen tijdens het herstel is het verlangen naar het middel dat je ooit gebruikte – zelfs wanneer je begrijpt dat dit middel niet het antwoord is. Verlangens kunnen een bron van frustratie en ontmoediging zijn, en ze kunnen ook leiden tot een terugval. Dit is de reden, als je met verslavingsherstel bezig bent, het zo belangrijk is om te begrijpen waarom deze hunkeringen optreden en wat je eraan kunt doen.
De relatie tussen drugsverlangen en dopamine
Dopamine is een neurotransmitter in de hersenen. En hoewel we vaak praten over dopamine als het om plezierige effecten van het gebruik van drugs gaat, is het in werkelijkheid zo dat deze neurotransmitter bijdraagt aan meerdere andere hersen- en lichaamsfunctionaliteiten. Hier volgt een korte lijst met functies omtrent dopamine-afgifte:
- Geheugen
- Beweging
- Slaap
- Kennis
- Geheugen
- Aandacht
- Leren
Maar in termen van verslaving heeft de meest belangrijke rol die dopamine speelt te maken met het beloningssysteem van de hersenen. Dopamine is het chemische stofje waarmee je hersenen genot verwerken en ervaren. Alles dat te maken heeft met genieten – van het eten van je favoriete eten tot het horen van een leuke mop – omvat de afgifte van dopamine in de hersenen.
En hetzelfde geldt voor de ervaringen van genot bij het gebruik van drugs en alcohol. Bijna alle drugs doen de hersenen overstromen met dopamine. Sommige drugs, zoals cocaïne en methamfetamine, zorgen er eigenlijk voor dat de hersenen ongewoon hoge hoeveelheden dopamine afgeven. Anderen, zoals marihuana en heroïne, zijn chemisch vergelijkbaar aan deze neurotransmitters. Hierdoor kunnen zij de hersenen effectief “wijsmaken” dat dopamine is vrijgegeven en om daar vervolgens op te reageren.
Dopamine speelt een belangrijke rol voor lichaam en geest. Door plezierige sensaties te creëren bij bepaald gedrag, versterkt dit het gedrag. Het feit dat wij plezier hebben van eten maakt ons meer geneigd om ons lichaam te voeden. Op dezelfde manier is het zo dat wij genieten van het gezelschap van anderen, waardoor wij meer geneigd zijn om sociale groepen te vormen – en dat is eveneens goed voor onze overleving en welzijn.
In die zin helpt de afgifte van dopamine om de hersenen te trainen door middel van positieve versterking. Dit is een effectieve manier om de manier waarop wij ons gedragen te beïnvloeden. Maar het heeft serieuze gevolgen voor drugsgebruikers, die in feite hun hersenen trainen om het middel naar keuze te kunnen blijven gebruiken. Zo worden verlangens gecreëerd.
Het verschil tussen een drug leuk vinden en ernaar verlangen
Drugsverslavingshulpverleners en onderzoekers scheiden vaak de ervaring van een drug leuk vinden en het daadwerkelijke verlangen ernaar. Dit heeft alles te maken met het zogenaamde beloningscentrum in de hersenen. En dat betekent dat dopamine een sterke rol speelt.
Wanneer een persoon een drug “leuk vindt”, betekent dit dat hij een directe reactie krijgt op de verhoging van dopamine in de hersenen. De drug is van invloed op het beloningscentrum in de hersenen, en zodoende wordt als gevolg een positief gevoel ervaren.
Maar herhaald gebruik van een middel leidt steevast tot een hogere tolerantie. Dit betekent dat de mate waarin een persoon een bepaald middel graag gebruikt in de loop der tijd zal afnemen. Dit kan enigszins worden gecompenseerd door er meer van te nemen, maar de algehele ervaring van genot als gevolg van het drugsgebruik is niet meer hetzelfde.
Hunkeren heeft alles te maken met het anticiperen van het gebruik van een drug. Voor degenen die verslaafd zijn aan een middel kan alleen de gedachte eraan al leiden tot een afgifte van dopamine. Met andere woorden, simpelweg denken aan een drug kan een kleine genotservaring creëren. Dit zorgt ervoor dat de persoon er voortdurend aan werkt – waardoor de hunkering wordt versterkt.
Dit kan, voor mensen in herstel, aanvoelen als een moeizame strijd. Zij weten dat zij het middel niet willen, maar door er simpelweg aan te denken wordt een kleine hoeveelheid genot gecreëerd. Natuurlijk, als zij er daadwerkelijk aan toegeven, betekent de hoge tolerantie dat zij waarschijnlijk minder genot ervaren door de drug als gehoopt. Zo ontstaat een terugval.
De hersenen herprogrammeren kan een terugval tegengaan
Als je eenmaal begrijpt dat hunkeringen eigenlijk voortkomen uit de anticipatie van dopamine-afgifte, zul je ontdekken dat het mogelijk is om de hunkering te weerstaan door nieuwe manieren te vinden om het beloningscentrum van de hersenen te activeren. Dit is een strategie waarmee een verslavingshulpverlener je verder bij kan helpen.
Evenementen die wij als plezierig ervaren worden op natuurlijke wijze versterkt in de hersenen. Als jouw lichaam eenmaal een bepaalde positieve actie associeert met een plezierige reactie, zal het beginnen met het versterken van deze actie. Uiteindelijk zal dit leiden tot gedragsveranderingen.
Voor degenen die hun lichamen zo hebben geconditioneerd om genotservaringen te verwachten van middelengebruik, is het belangrijk om de hersenen opnieuw te trainen zodat het genot kan halen uit gezondere ervaringen en deze vervolgens kan versterken. Voor velen in herstel betekent dit het zoeken van een zogenaamde spirituele verbinding. En zoals je zult leren in het volgende deel, betekent ‘spiritueel’ niet altijd ‘religieus’.
Spirituele verbinding en dopamine-afgifte
Er zijn tal van onderzoeken die suggereren dat een spirituele verbinding ervoor zorgt dat de hersenen meer dopamine afgeven. Dit is waarom 12-stappen-programma’s een spiritueel onderdeel bevatten. Het helpt mensen in herstel om nieuwe manieren te vinden om het beloningscentrum van de hersenen te stimuleren tijdens de nasleep van hun verslaving.
Maar het is belangrijk om te begrijpen dat deze ‘spirituele’ momenten niet religieus van aard hoeven te zijn. Een eenvoudig voorbeeld van dit fenomeen is genieten van de zonsondergang. Veel mensen ervaren een dopamine-afgifte als reactie op een zonsondergang, zwelgen in een moment als deze kan de hersenen opnieuw programmeren om plezier te halen uit andere aspecten van het leven in plaats van middelengebruik – aspecten die uiteindelijk bevredigender zijn.
Een van de meest betrouwbare strategieën voor het overkomen van hunkeringen is om nieuwe bronnen van plezier in je leven te ontwikkelen. Dit kan zijn lid worden van een nieuwe sociale groep, een nieuwe vaardigheid leren of kleine kansen zoeken om te genieten van de eenvoudige genoegens van het leven.
Bij The Cabin Dhaka stemmen wij ons verslavingszorgprogramma af op de specifieke behoeften van onze cliënten. Wij zullen jou helpen om nieuwe en effectieve manieren te vinden om het beloningscentrum van je hersenen te stimuleren zodat jij je hunkeringen kunt verslaan en vervangen met een verlangen om deel te nemen aan meer nuttige activiteiten. Neem vandaag nog contact met ons op om een vertrouwelijke beoordeling te regelen.
Comments are closed.